Het verloop van een WHOAZAAK

Met de inwerkingtreding van de Wet Homologatie Onderhands Akkoord (“WHOA”) op 1 januari 2021 heeft het Nederlandse herstructureringslandschap er een nieuw instrument bij. Met behulp van een WHOAZAAK kan de schuldenaar het probleem van een te hoge schuldenlast oplossen door een akkoord te sluiten met zijn schuldeisers. Kenmerkend voor de WHOA is dat de rechter het akkoord kan goedkeuren (“homologeren”), waardoor alle schuldeisers – ook degene die niet hebben gestemd of niet hebben ingestemd – aan het akkoord gebonden kunnen worden. Een WHOAZAAK is daarmee een effectieve akkoordprocedure om het faillissement van de schuldenaar te voorkomen.

Aan een WHOA-akkoord dat uiteindelijk door de rechter is goedgekeurd, gaat een complexe procedure vooraf. In dit artikel leest u alles over het verloop van een WHOAZAAK, die kan worden onderverdeeld in een vijftal stappen:

1. Voorbereiding van de WHOAZAAK;
2. Tot stand brengen van een conceptakkoord;
3. Stemmen over het conceptakkoord;
4. Indienen homologatieverzoek;
5. Behandeling van het homologatieverzoek.

I. Voorbereiding van de WHOAZAAK

In de voorbereidingsfase staan inventariseren en oriënteren centraal. Het doel van deze fase is inzicht krijgen in de onderneming en diens financiële situatie. Aan de hand van deze informatie kan worden onderzocht welke mogelijkheden er zijn om de financiële problemen van de betreffende onderneming aan te pakken. Een van die oplossingsrichtingen is de WHOA. Om te beoordelen of een WHOAZAAK voor de schuldenaar uitkomst biedt, dient bekeken te worden of de schuldenaar in een toestand verkeert waarin er een reële verwachting is dat hij in de nabije toekomst zijn schulden niet meer kan betalen (het zogenoemde “pre-insolventiecriterium”). Indien de schuldenaar aan dit criterium voldoet, dient vervolgens te worden nagegaan wat het doel is van een eventueel WHOA traject: de onderneming voortzetten (“continueren”) of de onderneming gecontroleerd buiten faillissement beëindigen en afwikkelen (“liquideren”). Over het pre-insolventiecriterium en de doeleinden van een WHOAZAAK leest u meer in dit kennisartikel.

Zodra naar aanleiding van de hiervoor beschreven inventarisatie en oriëntatie blijkt dat een WHOAZAAK uitkomst biedt voor de financiële situatie en de wensen van de schuldenaar, kan worden besloten om daadwerkelijk te starten met het voorbereiden van een WHOA-akkoord. Alvorens over te gaan tot het tot stand brengen van een conceptakkoord, heeft de schuldenaar de mogelijkheid om kosteloos een startverklaring te deponeren bij de griffie van de rechtbank. Dit is niet verplicht, maar soms (afhankelijk van de financiële noodzaak) wel aan te bevelen. Na het deponeren van de startverklaring, kan de schuldenaar immers gebruik maken van de voorzieningen uit de WHOA, zoals de afkoelingsperiode of de benoeming van een observator.

Het initiatief voor een WHOAZAAK kan overigens ook door de schuldeisers genomen worden. Zij kunnen de rechtbank namelijk verzoeken om een zogenoemde “herstructureringsdeskundige” aan te wijzen. Deze herstructureringsdeskundige zal namens de schuldenaar een akkoord voorbereiden en de daaropvolgende stappen van de WHOAZAAK verrichten. Over de rol van de herstructureringsdeskundige meer in dit kennisartikel.

II. Tot stand brengen van een conceptakkoord

De volgende stap in een WHOAZAAK is het tot stand brengen van een conceptakkoord. Daartoe kan de schuldenaar in overleg treden met zijn schuldeisers en afspraken maken over diens openstaande vorderingen. Deze afspraken – alsmede de overige vereiste informatie en bescheiden (art. 375 Fw) – legt de schuldenaar vast in het conceptakkoord. In het conceptakkoord wordt ook opgenomen wanneer en hoe de schuldeisers over het akkoord kunnen stemmen. Om te waarborgen dat de schuldeisers een weloverwogen oordeel over het voorgelegde conceptakkoord kunnen vormen, moet het akkoord minimaal acht dagen voor de stemming bij de schuldeisers bekend zijn gemaakt.

III. Stemmen over het akkoord

Zodra het conceptakkoord is voorgelegd en de schuldeisers voldoende tijd hebben gehad om zich een oordeel te vormen over het akkoord, is het moment daar om over het akkoord te stemmen. De schuldenaar bepaalt hoe en wanneer de stemgerechtigde schuldeisers over het akkoord kunnen stemmen. Deze stemming kan in verschillende stemklassen van schuldeisers plaatsvinden, waarover meer in dit kennisartikel.

Een klasse schuldeisers heeft met het akkoord ingestemd als ten minste twee derde van het totale bedrag aan schuldeisers binnen die klasse, met het akkoord heeft ingestemd. Binnen zeven dagen na de stemming stelt de schuldenaar een verslag op waarin de uitkomst van de stemming wordt gedeeld. Vervolgens kan de schuldenaar het akkoord ter goedkeuring aan de rechter voorleggen.

IV. Indienen van het homologatieverzoek

Zodra ten minste één klasse van schuldeisers met het akkoord heeft ingestemd, kan de schuldenaar een “homologatieverzoek” indienen. Door middel van dit verzoek wordt de rechtbank gevraagd het akkoord goed te keuren, zodat ook de schuldeisers die tegen het akkoord hebben gestemd aan het akkoord gebonden kunnen worden. De rechtbank behandelt het verzoek binnen acht tot veertien dagen nadat het is ingediend.

In de periode vanaf het indienen van het homologatieverzoek tot aan de dag van de behandeling van dit verzoek, hebben de schuldeisers die over het akkoord gestemd hebben de mogelijkheid om de rechtbank schriftelijk te verzoeken de homologatie van het akkoord te weigeren.  Onder welke omstandigheden en op welke gronden dit kan, komt in een later kennisartikel aan bod.

V. Behandeling van het homologatieverzoek

De laatste fase van een WHOAZAAK betreft de homologatiezitting. Op dat moment beoordeelt de rechtbank of het akkoord goedgekeurd kan worden. De rechter zal het akkoord ambtshalve en/of op verzoek van de schuldeisers moeten controleren op de toepasselijkheid van de afwijzingsgronden. De rechtbank controleert – kortgezegd – of alle procedurele voorschriften voor de totstandkoming van het akkoord in acht zijn genomen en of het akkoord redelijk is gelet op de belangen van de schuldeisers.

Zodra de rechter het akkoord heeft gehomologeerd zijn alle schuldeisers aan het akkoord gebonden. Ook de schuldeisers die geen stem hebben uitgebracht of die niet met het akkoord hebben ingestemd. Tegen de uitspraak van de rechtbank over de homologatie kan niet in hoger beroep worden gegaan.

Tot slot

Om te komen tot een WHOA-akkoord dat bindend is voor alle schuldeisers, dient een aantal stappen doorlopen te worden. Tijdig actie ondernemen biedt ruimte en mogelijkheden. Voor een optimale WHOAZAAK is het essentieel om een goede voorbereiding te treffen, zowel op juridisch als op financieel gebied. Heeft u vragen over het verloop van een WHOAZAAK of over uw situatie? Leg dan hier uw vragen voor aan onze specialisten.